Kolijevka srpskog ćiriličnog štamparstva u BiH
500 godina goraždanske štamparije
U sklopu obilježavanja 500 godina goraždanske štamparije, koja je od 1519. do 1521. godine radila u tadašnjem manastiru, danas hramu Svetog Georgija u Donjoj Sopotnici, tokom ove godine planirane su brojne aktivnosti.
Prigodna marka Pošta Srpske
– Povodom ovog izuzetnog jubileja u saradnji sa Poštama Srpske pripremljena je prigodna poštanska marka sa motivima iz prve knjige Liturgija-Služabnik, koja je u Donjoj Sopotnici štampana 1519. godine, i motivima crkve Svetog Georgija u Donjoj Sopotnici.
Po riječima načelnika za privredu i društvene djelatnosti opštine Novo Goražde, Tomislava Čarapića, Biljana Samardžić, redovni profesor na Filozofskom fakultetu Pale i profesor na Pravoslavnom bogoslovskom fakultetu u Foči, je napisala monografiju o goraždanskoj štampariji, čije će štampanje finansirati SPKD „Prosvjeta“, a biće objavljena tokom 2019. godine.
– I predavanjima o značaju goraždanaske štamparije i ćiriličnog pisma za srpski narod ona je dodatno uključena u obilježavanje 500 godina goraždanske štamparije – ističe Čarapić, naglašavajući da je njena knjiga tim značajnija što se radi o do sada najkompletnijoj monografiji o goraždanskoj štampariji.
Mitropolit Hrizostom imenuje Organizacioni odbor
I Mitropolija dabrobosanska aktivno se priprema za obilježavanje ovoga velikog jubileja.
– Mitropolit dabrobosanski gospodin Hrizostom je najavio skoro donošenje odluke o imenovanju Organizacionog odbora za obilježavanje 500 godina goraždanske štamparije, koji će biti sastavljen od univerzitetskih profesora i akademika SANU – kaže načelnik opštine Novo Goražde, Mila Petković.
Ona je istakla da je centralni događaj obilježavanja ovog jubileja planiran za septembar 2019. godine u porti crkve Svetog Georgija, u Donjoj Sopotnici.
Podrška Vlade Republike Srpske
Vlada Republike Srspske donijela je odluku kojom se zadužuju ministarstva prosvjete i kulture, ministarstvo finansija i sekretarijat vjera, da se aktivno uključe u obilježavanje ovog značajnog jubileja i obezbijede neophodna sredstva za njegovo dostojno obilježavanje.
Tomislav Čarapić kaže da će nastavak arheoloških istraživanja u porti crkve u Donjoj Sopotnici biti obavljen tokom 2019. godine.
– Zbog opsežnih arheoloških iskopavanja neophodno je izmještanje sadašnjih crkvenih odaja, pa je Crkvena opština goraždanska započela aktivnosti na izgradnji novog objekta – pojasnio je Čarapić.
Značajno štampano blago
Prošlo je tačno 500 godina, kako su u hramu Svetog Georgija u Donjoj Sopotnici kod Novog Goražda štampane prve crkvene ćirilične knjige na prostorima današnje Bosne i Hercegovine, u štampariji Božidara Goraždanina, drugoj iza Cetinjske, odakle su distribuirane karavanskim drumovima do pravoslavnih crkava i manastira. Nakon toliko godina tri nepotpuna izdanja Psaltira s posljedovanjem, Molitvenika i Služabnika-Liturgije, štampane ovdje između 1519. i 1523. godine, do današnjih dana sačuvana su jedino u Veneciji, Dubrovniku, Budimpešti, Sankt Peterburgu, Beogradu… Reprint izdanja ovih značajnih knjiga objavljen je 2006. godine i promovisan u porti hrama Svetog Georgija u Donjoj Sopotnici.
(Izvor: 058.ba)
